آرش نراقی می‌نویسد:
«شکوفایی حیات دینی مسلمانان دین‌ورز در گرو بازگشت به قرآن است. اما آموزه ”بازگشت به قرآن“ مستعد بدفهمی است. بسیاری از مسلمانان سلفی‌گرا این آموزه را به معنای بازگشت به جهان اول متن مقدس، یعنی بازسازی جهان اعراب در عصر تنزیل وحی، می‌دانند. آرمان سلفی‌گرایان بازآفرینی جامعهٔ اعراب در روزگار صدر اسلام است. اما فرهنگ و نحوه زیست اعراب در عصر تنزیل وحی از هیچ مزیت ویژه‌ای برخودار نیست و بازگشت به آن روزگار یا بازسازی آن فرهنگ سپری‌شده (به فرض ممکن بودن) به معنای نادیده گرفتن پیشرفت‌های شگرف بشر در عرصه‌های گوناگون اندیشه و عمل است. آموزه ”بازگشت به قرآن“ را اما باید به معنای بازگشت به جهان دوم متن مقدس، یعنی بازآزمایی تجربه خطابی دانست که در قرآن و بر قلب پیامبر اسلام تجلی کرد. مسلمان راستین آن است که از طریق زیستن در جهان مقدس قرآن تجربه وحیانی پیامبر را در وجود خود می‌آزماید و همگام با او به معراج برمی‌آید:
به معراج برآیید چو از آل رسولید
رخ ماه ببوسید چو بر بام بلندید
[مولوی]»
(نراقی، 1390: 162)
یادداشت‌ها:
ـ نراقی، آرش (1390). حدیث حاضر و غایب: مقالاتی در باب الهیات غیبت. تهران: نگاه معاصر.
