سید محمدعلی ایازی می‌گوید:
بخش‌هایی از جامعه ما نمی‌توانند حرف روحانیت را بفهمند و روحانیت هم نمی‌تواند حرف جامعه را دریابد؛ در نتیجه، شکاف فرهنگی و اجتماعی به وجود آمده است. ایجاد ”شکاف اجتماعی“ میان بخش‌هایی از جامعه و روحانیت به دلیل عملکرد نابسامان حوزه به وجود آمده است.
عدم تناسب میان کمیت و کیفیت طلاب!
حوزه بدون اینکه امکانات و ابزارهای لازم علمی و آموزشی و جذب و برنامه‌ریزی برای استفاده از حوزه و روحانیت وجود داشته باشد، طلبه پذیرفت و بسیار بزرگ شده است. ]...[ اما سؤال این است که از این مجموعه برای چه تعداد از آنها مطلوبیت و مفیدیت نهایی در نظر گرفته شده و این حجم کمّی تا چه میزان با حجم کیفی و تأمین نیازهای دینی تناسب دارد؟! البته باید تأکید کنم که در دانشگاه‌ها هم با مشکل عدم تناسب میان کمیت و کیفیت مواجه هستیم، چون در دانشگاه‌ها هم گاهی میان دانشجویانی که می‌پذیرند با نیاز علمی و سطح گرفتن دانشجو هیچ تناسبی وجود ندارد.
عدم تناسب بودجه‌ها با بازدهی!
در حوزه علمیه توسعه فیزیکی اماکن و ساختمان‌های اداری بسیار شده، یعنی ساختمان‌سازی و دستگاه‌های اداری بسیار بزرگی ساخته شده است؛ ساختمان‌ها، اتاق‌ها و بودجه‌هایی که به حوزه علمیه تزریق شده هیچ تناسبی با بازدهی و کارکرد آن در حل مشکلات اخلاقی و معنوی جامعه ندارد. اگر این ساختمان‌سازی‌ها در یک شرایط مطلوب و براساس نیازسنجی ساخته شوند، مناسب و مفید است، اما اینکه این همه ساختمان ساخته شود و تشریفات اداری و بروکراسی فراهم شود و در مقابل بازدهی لازم را برای توانمند کردن و مفید و کارایی لازم طلاب نداشته باشد و مشکلات مالی و علمی را پاسخ نداشته باشد، جای سؤالاتی جدی را به وجود می‌آورد.
ناتوانی حوزه علمیه در پاسخ‌گویی به نیازها!
حوزه علمیه امروز در رابطه با نیازهایی که جامعه دارد پویایی و پویندگی لازم را ندارد. نمی‌خواهم بگویم پویایی امروز حوزه قابل قیاس با قبل از انقلاب است، بلکه تحولات بسیاری در حوزه اتفاق افتاده است؛ امروز محققان، نویسندگان و مبلغان بسیاری داریم که در گذشته نبوده‌اند و جامعیت و پویندگی که امروز در حوزه ایجاد شده قابل قیاس با قبل از انقلاب نیست. اما به همان نسبت نیازها افزایش پیدا کرده، توقعات بیشتر شده و کمیت حوزه قابل قیاس نیست، اما کیفیت لازم را پیدا نکرده است، و در مجموع با توجه به نیازهای فراوانی که در این جهت هست پاسخ‌گویی لازم وجود ندارد.
شکاف اجتماعی میان روحانیت و جامعه!
امروز جامعه ما نسبت به ۳۰ سال پیش بسیار تحول پیدا کرده است؛ شبکه‌های اجتماعی که امروز به وجود آمده دانش مردم را زیاد و توقعات مردم را افزایش داده است؛ همه این موارد الزامی برای روحانیت به وجود می‌آورد که خود را روزآمد کند. این اتفاق باعث شده که بخش‌هایی از جامعه ما نمی‌توانند حرف روحانیت را بفهمند و روحانیت هم نمی‌تواند حرف جامعه را دریابد؛ در نتیجه، شکاف فرهنگی و اجتماعی به وجود آمده و قهراً این شکاف هست و باید به صورت جدی به این مسئله و همچنین آثار و علل آن توجه و رسیدگی کرد. (شفقنا، دسترسی در 1397/7/20)
یادداشت‌ها:
ـ شفقنا (انتشار در 1397/7/15)
ـ یادداشت مرتبط:
