آیت‌الله بیات زنجانی:
«با استناد به موثقه عمار و روایت مفضل ابن عمر از امام صادق (ع) که در باب ١۶ وسائل الشیعه از ابواب ”من یصح منه الصوم“ آمده است، کسانی که روزه می‌گیرند ولی تاب و تحمل تشنگی را ندارند، فقط به اندازه‌ای که جلوی تشنگی‌شان را بگیرد می‌توانند آب بنوشند و در این حالت روزه‌شان باطل نبوده و قضا هم ندارد.»
یادداشت‌ها:
ـ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله بیات زنجانی (دسترسی در 1396/3/22)
پرسش: احتراماً بفرمایید تکلیف نماز و روزه کسانی که در مناطقی از کره زمین زندگی می‌کنند که طول شب یا روز در آن مناطق بسیار طولانی است چگونه است؟
پاسخ آیت‌الله مکارم شیرازی: «در مورد روزه مناطقی که روز یا شب آنها خارج از متعارف است (مثلاً بیش از ۱۸ ساعت) باید روزه خود را مطابق مناطق معتدله در آن زمان بجا بیاورد؛ مثلاً همان زمان را در تهران یا قاهره در نظر بگیرد که طول شب و روز چقدر است؟ ــ زیرا آن مناطق طلوع و غروب و نصف‌النهار دارند ــ سپس با افق خود آن را تطبیق کند؛ و به تعبیر دیگر، اگر در آن فصل از سال در منطقه معتدله مورد نظر، طول روز ۱۴ ساعت است، آنها هم ۱۴ ساعت روزه می‌گیرند، به این معنا که از طلوع فجر آنجا شروع می‌کند و ۱۴ ساعت روزه می‌گیرد و در زمستان که روزهای منطقه معتدله مورد نظر مثلاً ۱۲ ساعت است، باید از طلوع فجر آنجا شروع کند و ۱۲ ساعت روزه بگیرد (مطابق مثال بالا) و اما در مورد نماز در جاهایی که روز زیاد کوتاه نیست، مطابق طلوع و غروب و ظهر آن محل بجا آورد؛ و اگر طول روز زیاد کوتاه باشد، مطابق آنچه در روزه نوشتیم عمل می‌کند.»
یادداشت‌ها:
ـ پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی (دسترسی در 1396/3/22)
عابدی را حکایت کنند که شبی ده من طعام بخوردی و تا سحر ختمی در نماز بکردی صاحب‌دلی شنید و گفت اگر نیم نانی بخوردی و بخفتی بسیار ازین فاضل‌تر بودی.
اندرون از طعام خالی دار
تا
درو نور معرفت بینی
تهی از حکمتی به علت آن
که پری از طعام تا بینی
(سعدی، گلستان، باب دوم: در اخلاق درویشان)
یادداشت‌ها:
ـ گنجور (دسترسی در 1396/3/12)
«بسا روزه‌داری که بهره‌ای جز گرسنگی و تشنگی از روزه‌داری خود ندارد، و بسا شب‌زنده‌داری که از شب‌زنده‌داری چیزی جز رنج و بی‌خوابی به دست نیاورد! خوشا خواب زیرکان و افطارشان.» (نهج‌البلاغه: حکمت 145)
یادداشت‌ها:
ـ نهج‌البلاغه. ترجمه محمد دشتی (1386). تهران: قدر ولایت.
