سید مصطفی حسینی طباطبایی مینویسد:
«اصولی و اخباری هر دو میکوشند تا حُکم شرعی را به درستی دریابند و در این تلاشِ ارزشمند:
اصولی به تعقل در متون بیشتر تکیه میکند، اخباری تقید به ظواهر متن را بیشتر میپسندد.
اصولی مدلول کتاب را پیش میافکند، اخباری بر حدیث بیشتر اعتماد مینماید.
اصولی به فهمِ عُرفی کمتر از اجماع اعتنا دارد، اخباری فهم عرفی را بر اجماع ترجیح میدهد.
اصولی برای یافتن حکم، به قواعدِ عام بیشتر توجه میکند، اخباری احکام شرعی را بیشتر در نصوصِ خاص میجوید.
اصولی جانب برائت را بیشتر میگیرد، اخباری احتیاط را بیشتر رعایت میکند.
اصولی در اختلاف احادیث به جمع عقلی بیشتر میاندیشد، اخباری اختلاف را بیشتر از راه حمل بر تقیه حل میکند.
اصولی در فهم متون بیشتر به تشکیک و توجیه میپردازد، اخباری در برابر متن، زودتر به تبعیت و تسلیم روی میآوَرَد.
اصولی در اسناد، بیشتر سختگیری میکند، اخباری با تسامحِ بیشتری از سند میگذرد.
اصولی در فتاوای خود به تحول و تجدّد نزدیکتر است، اخباری در آرای خویش به ثبات و اصالت متمایلتر است.» (حسینی طباطبایی، 1384: 114)
یادداشتها:
ـ حسینی طباطبایی، سید مصطفی. (1384). بررسی آرای اخباری و اصولی. تهران؛ ناشر: مؤلف.
ـ یادداشتهای مرتبط:
ویکیفقه: اخباریگری!